2 نوع کتاب خواندن

کتابخوانی و مطالعه و کلاً تحصیل علوم مدرسه ای با دو نیت و ماهیت متفاوت صورت می‌گیرد: تثبیت خویشتن یا تغییر خویشتن. در نیت اول فرد لای کتاب را که باز می‌کند در جستجوی کلام و مفاهیم و اعتباری است تا به‌واسطه آن وضع موجود خود را تأیید و تقدیس و تثبیت نماید که این همان اراده به تغییر نکردن و پروار کردن هویت خویش می‌باشد. ولی در نیت دوم فرد مطالعه کننده در جستجوی معنای دگر و فهمی‌برتر و حقیقتی ورای دانایی خویشتن است و این همان اراده به تغییر و رشد می‌باشد.
بنابراین شاهد دو نوع اهل کتاب هستیم. عده ای بسیار اندکی هستند که در مسیر مطالعه و یا تحصیل علوم مدرسه ای دچار تغییر در احوال و امیال و اعمال می‌شوند ولی اکثریت اهل کتاب در جریان مطالعه و تحصیل فقط به استحکام احساسات و باورها و امیال قدیم خود می‌پردازند و لذا مستمراً متکبرتر و مغرورتر می‌شوند این نوع کتاب خوانی عملاً یک سانسور عظیم است و فرد کتاب خوان فقط چیزی در کتاب جستجو می‌کند که قبلاً اراده کرده است و چه بسا کل اندیشه و پیام نویسنده را در نزد خود تحریف و مسخ می‌کند اینها از متن کتابها فقط شعارها را جستجو می‌کنند و معمولاً در زیر برخی سطور خط می‌کشند اینان را با شعور نویسنده کاری نیست و بلکه هر چه که بیشتر مطالعه می‌کنند ثقیل تر و به لحاظ فکری محدود تر می‌شوند اینان فقط در جستجوی اسناد و اخبار هستند این افراد در عصر جدید دیگر نیازی به مطالعه کتاب ندارند و نهایتاً به رایانه متوسل می‌شوند.
به بیان دگر این دو نوع کتاب خوانی را می‌توان بدینگونه تعریف نمود: خواندن به قصد فهمیدن و خواندن به قصد حفظ کردن. خواندن به قصد ضبط کردن نوعی جان کندن نیز می‌باشد زیرا فرد مستمراً با محتوای اندیشه نویسنده در جنگ و جدال است به همین دلیل این نوع مطالعه موجب خستگی و هلاکت است. به همین دلیل دانش آموزانی که به این نیت تحصیل می‌کنند در فاز اول بسیار موفق هستند و نمره‌های عالی می‌آورند ولی بناگاه ساقط شده و دچار نوعی افسردگی گردیده و از هر چه کتاب و مدرسه بیزار می‌شوند.
خواندن به قصد فرا رفتن از دانستگی‌های قبلی و خواندن به قصد پروار کردن دانستگی‌های قدیم: این ماهیت دو نوع مطالعه مذکور است. پس عده اندکی می‌خوانند تا دگر شوند و مابقی هم می‌خوانند تا مبادا که تحت شرایط زمانه مجبور به تغییر اندیشه شوند. عده ای برای تفسیر تغییر مطالعه می‌کنند و مابقی برای تفسیر عدم تغییر. پس در واقع کتاب خوانی و تحصیل مفید و مضر داریم. مطالعه ای که باعث رشد و توسعه شخصیت است و مطالعه ای که موجب رکود و انقیاد شخصیت است. و این است که باهوشترین و احمقترین آدمها را در میان اهل کتاب می‌یابیم.
📗 دائرة المعارف عرفانی ، جلد پنجم، مقاله دو نوع کتاب خوانی
✏️مؤلف :#استاد_علی_اکبر_خانجانی
📆 تاریخ تألیف : 1384-1386
🔽برای دانلود این کتاب کلیک کنید.
https://khanjany.org/product/theosophical-encyclopedia-6-g/